Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Al Jazeera'nın sorularını cevaplayarak önemli açıklamalarda bulundu.
Bakan Fidan, Donald Trump'ın Gazze için sunduğu plânı sert bir dille eleştirdi. "Bu teklifin haklılığını savunan başka bir ülke yoktur, yalnızca ABD ve İsrail'den duyulur." ifadesini kullandı. Türkiye’nin bu öneriyi asla kabul etmeyeceğini vurgulayarak, plânı "akıl tutulması" olarak nitelendirdi.
Fidan, İsrail yönetiminin iki devletli çözüm sürecine karşı olduğunu ve güvenliğini yayılmacı işgal politikalarıyla sağlamaya çalıştığını belirtti. Bu tarz politikaların sürdürülebilir olamayacağının altını çizdi.
"İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜMÜ KABUL ET"
Fidan, "Yapıcı, başkalarının güvenliğini tehdit etmeyen, herkesin toprak bütünlüğüne saygı duyan, ekonomik gelişmeyi destekleyen ve milli iradeye değer veren bir dış politika izliyoruz." diyerek, İsrail'deki hükümetin, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun, İsrail’in güvenliğini iki devletli çözümde aramaktan ziyade bölgede yayılma isteğiyle sağlamaya çalıştığını belirtti.
Fidan, Müslüman ve Arap ülkeleri olarak İsrail yönetimine şu çağrıda bulundu: "Gel ve iki devletli çözümü kabul et. Arap devletleriyle ve diğer İslam ülkeleriyle barış kur." Şunları ekledi:
"Sen kendi güvenliğini hisset, diğerleri de hissetsin. Ancak Filistinlilere devlet vermekten kaçın; zira Filistin topraklarını ilhak etme ve Lübnan ile Suriye'yi işgale yönelik planların olduğu açıkça görülüyor. Bunun sonsuza kadar sürdürülmesi mümkün değil. Şu anda Amerika size bu konuda destek oluyorsa da, bu yanlıştır ve sürdürülebilir bir yaklaşım değildir. Gelin Arap ülkeleri ve Türkiye ile iki devletli çözüme ulaşarak hem kendinizi hem de bölgeyi rahatlatın. Bu tür geniş işgal politikaları ve kontrol altına alma çabaları tehlikeli sonuçlar doğurabilir."
TRUMP'IN GAZZE PLANI: SADECE AMERİKA VE İSRAİL SAVUNDU
Gazze'de ateşkesin sona ermesi ve İsrail'in saldırılarına devam etme olasılığına yönelik sorular üzerine Fidan, bunun iyi bir durum olduğunu düşünmediğini belirterek, "Bu noktada Mısır, Ürdün ve Körfez ülkeleri başta olmak üzere bir tutum geliştirmeleri lazım. Yani İsrail'e karşı bir duruş sergilemeleri gerekiyor; bu tür tavırlar tolere edilemez." dedi.
Fidan, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'yi ele geçirme ve Filistinlileri zorla yerlerinden etme planını Türkiye'nin asla kabul etmeyeceğini vurgulayarak, bu projenin ciddiye alınmaması gerektiğini ifade etti.
Türkiye'nin bu konudaki tutumunun kesin olduğunu belirten Fidan, "Dünyada bunu savunan sanırım yalnızca iki ülke var: Biri Amerika, diğeri İsrail. Geri kalan herkes bu plana karşı." diye konuştu.
Fidan, bu planı "akıl tutulması" olarak tanımlarken, Arap ülkelerinin Gazze'nin yeniden inşası, yönetimi ve güvenliğiyle ilgili bir çalışma içinde olduklarını dile getirdi.
RUSYA-UKRAYNA BARIŞ GÖRÜŞMELERİ
Bakan Fidan, Rusya ile Amerika arasındaki müzakerelere ve Ukrayna'daki savaşın sonlanmasıyla ilgili Türkiye'nin aracılık rolüne dair soruları yanıtladı.
Ukrayna savaşında bir son aşamasına gelindiğine dair işaretler bulunduğunu, tarafların hangi koşullar altında ateşkese gidecekleri hakkında tartışmalar yürüttüğünü belirten Fidan, Amerika ve Rusya'nın bu müzakereler için temsilciler atayacaklarını ve her iki tarafta siyasi irade oluştuğunu ifade etti.
Fidan, Avrupa'ya Amerika'nın sağladığı güvenlik kalkanı altında oluşturulan Avrupa Birliği, Avrupa demokrasileri ve ekonomisinin olmayacağı bir ortamda Avrupalıların büyük bir güvenlik krizi yaşayacağını işaret ederek şu değerlendirmelerde bulundu:
"Almanya'daki seçimlerde kazanan lider Merz'in de söylediği gibi, Avrupa Birliği veya diğer Avrupa ülkeleri, başka bir güvenlik yapısı arayışında olabilirler. NATO'nun dışına çıkacak yeni bir düzen arayışına gidebilirler."
TÜRKİYE'NİN AB ÜYELİĞİ
Fidan, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliği konusundaki görüşünü şu şekilde dile getirdi:
"AB’ye dair resmi görüşümüz hâlâ üyelik yönündedir. Bu konudaki bakış açımız siyasi irade tarafından değiştirilmedi. Ancak Avrupalıların, kimlik politikaları yüzünden Türkiye'yi aldıramamaya dair bir düşünceleri var. Yeni şartlar altında bu durumu tekrar gözden geçirirler umarım."
"HAMAS: BİR FİKİR, BİR İDEOLOJİ"
Bakan Fidan, ileride Hamas'ın Gazze'deki rolüne ilişkin soruya, Hamas'ın Filistin Devleti’nin altında çeşitli siyasi partilerle birlikte meşru bir yapı olduğunu hatırlatarak cevap verdi.
Fidan, şunları kaydetti:
"Hamas, bir direniş hareketidir. İşgal altında olduğu için silahlı mücadele yöntemini benimsemek zorunda kalan bir oluşumdur. Hamas sadece bireylerden oluşan bir organizasyon değildir. Hamas, bir düşünce ve ideolojidir. Eğer Filistinlilerin bir devleti olursa ve 1967 sınırları içinde yaşarlarsa, buna rağmen 'İsrail'e bir saldırı gerçekleştirelim' derlerse, o zaman en büyük hatayı yapmış olurlar. Ancak işgal altında olan, temel hakları gasp edilmiş olan bir halk ne yapabilir? Dolayısıyla bugün Hamas yerine yarın daha güçlü ve daha savaşçı başka bir yapı çıkabilir."
"ÖLMEK DIŞINDA ÇARESİ KALMAYAN MİLLET NE YAPSIN?"
Fidan, "Bölge ülkeleri, Türkiye de dahil, bu konuda birlikte hareket edeceğiz. Eğer bir millete kendi devleti, toprakları ve egemenliği verilmesine rağmen hâlâ saldırganlık yapıyorsa, o zaman biz hep birlikte o saldırganlığı bastırmalıyız. Ancak yıllarca aşağılanmış, işgal altındaki bir neslin ne yapabileceği konusunda düşünmek lazım. Ölmek dışında başka bir çaresi kalmayan bir halk ne yapsın?" dedi.
Röportajın ikinci bölümünün yarın yayımlanması bekleniyor.
