Dolar 38.7731 Euro 43.4366 Altın 3975.406 Borsa 9701.55 Sterlin 51.6193 Brend 66.38
14 Mayıs 2025 Çarşamba

Yaşar Kemal ve İnce Memed: Türk Edebiyatının İkonik Romanını Derinlemesine İnceleme

Yaşar Kemal, Türk edebiyatının en önemli isimlerinden biri olarak 10 yıl önce aramızdan ayrıldı. Bu uluslararası üne sahip yazarın edebi mirası ve kült romanı İnce Memed hakkında bazı düşüncelerimizi sizlerle paylaşmak istiyoruz.

Yaşar Kemal ve İnce Memed: Türk Edebiyatının İkonik Romanını Derinlemesine İnceleme
28 Şubat 2025 Cuma/09:12

Asıl adı Kemal Sadık Gökçeli olan değerli yazar, Nigar Hanım ve çiftçi Sadık Efendi'nin evladı olarak, 6 Ekim 1923’te Adana'nın Osmaniye bölgesinde dünyaya gözlerini açtı. Usta yazar Yaşar Kemal, on yıl önce aramızdan ayrıldı ve onu saygı ve sevgiyle anıyoruz.

Kemal'in kökenleri Van-Erciş'e dayanan ailesi, Birinci Dünya Savaşı yıllarında sırasıyla Diyarbakır, Şanlıurfa ve Gaziantep'e göç etti ve sonunda Adana’ya yerleşti.

Göç süreci boyunca, yaralı bir çocuk olan Yusuf'u evlat edinen Sadık Efendi, ne yazık ki Kemal’in gözleri önünde bu çocuk tarafından öldürüldü. Küçük Kemal, bu trajik olayın etkisiyle 12 yaşına dek kekeme kaldı.

Yaşar Kemal, çocukluk yıllarında yaşadığı bir kaza sonucunda sağ gözünü kaybetti. 8 yaşında bir tuhafiyecinin, köy kadınlarının borçlarını yazmasına tanıklık ederken, yazma isteği ve tutkusu filizlendi.

Küçük yaşlardan itibaren doğaya, insanlara ve sosyal hayata olan ilgisi, yazarın eserlerinin temelini oluşturdu. Daha ilkokula başlamadan "Aşık Kemal" mahlasını kullanarak halk şiirlerine imza attı.

Kemal, 9 yaşında ilk kez okula başladı ve 1938 yılında mezun oldu. Arkadaşı Aşık Mecit ile birlikte türküler çalıp ağıtlar söylerken, annesinin müdahaleleri nedeniyle saz çalmayı tam anlamıyla öğrenemedi.

TÜRK EDEBİYATININ USTA İSMİ

Türk edebiyatının önemli yazarlarından biri olan Yaşar Kemal, 28 Şubat 2015’te aramızdan ayrıldığında büyük bir hüzne sebep olmuştu. Kaleme aldığı her satırla hayatımıza dokunan bir isimdi.

Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday olması konusunda yaşanan bazı olumsuzluklar, onun bu prestijli ödülü almasının önünü kesti.

Peki, bu engellemelerin sebebi neydi?

Yaşar Kemal, devletinin ve milletinin yanında bulunduğu için, devletle ilgili yeterince sert eleştiriler yapmadığı gerekçesiyle şikayet edildi. Bu şikayetler sonuç bulmuş olacak ki, son dakikada adaylığı iptal edildi.

Fakat Yaşar Kemal, edebiyat dünyasında en prestijli ödülü kazanamasa da, okurlarının gönlünde her zaman en büyük ödülü aldı.

Onu çok sevdik...

Eserlerini büyük bir iştahla okuduk. Kalın, dört ciltlik İnce Memed romanı, onun haksızlığa, baskılara ve adaletsizliğe karşı bir başkaldırısıydı. O, Anadolu coğrafyasının cesur ve üretken kalemiydi.

OKURU SÜRÜKLEYEN YAZAR

Yaşar Kemal, Çukurova kökenliydi, emekçiydi ve iyi bir gözlemciydi; Orhan Kemal gibi. Ait olduğu bölgenin kaderini ve kültürünü iyi kavradığı için eserlerinde ustalıkla işledi. Kent romancısı değil, Anadolu insanının hikayelerini barındıran bir yazardı.

Bu yazıda onun romancılığına dair konuşmak çok uygun değil; ama bir okur olarak kendimi ifade etme hakkına sahip olduğumu düşünüyorum. Yaşar Kemal'i, herkes gibi ben de lise dönemimde keşfetmiştim.

İNCE MEMED DÖRTLÜSÜ

Elime aldığım ilk eser ise yukarıda bahsettiğim İnce Memed oldu. Romanı daha önce duymuştum, fakat henüz okuma şansım olmamıştı.

Nihayet o fırsat elime geçti ve büyük bir hevesle okumaya başladım. Okudukça daha fazlasını okumak istedim. Bir ay içinde dört ciltlik seriyi tamamladım ve büyük bir huzur buldum.

Romanı okurken, Yaşar Kemal'in ne kadar değerli bir yazar olduğunu bir kez daha anladım. Bu eseri okuyanlar bilir ki, betimlemeleri oldukça uzundur.

Bu, belki de onun kendine özgü bir özelliğidir. Romanları elinize aldığınızda sizi uzun betimlemeler karşılar. Yaşar Kemal, konulara derhal giremez; okuyucusunu merakta bırakmayı ve sürüklemeyi sever...

DÜZENE BAŞKALDIRAN İSYANCI MEMED

Otuz iki yıllık bir süreçte yazılan İnce Memed serisi, düzene isyan eden Memed’in, insan ilişkileri ve doğasıyla Çukurova’nın hikayesidir. Yaşar Kemal’in sözleriyle, “başkaldırma ruhuyla doğmuş” bir insanın öyküsüdür.

Abdi Ağa’nın zulmüyle köyünü terk etmek zorunda kalan Memed, Ağa’nın yeğeni Hatçe’yi kaçırır. Abdi Ağa’yı yaralayıp, yeğenini öldüren Memed, eşkıya Deli Durdu’nın çetesiyle işbirliği yapar. Ancak onun sertliğine dayanamayarak, iki arkadaşıyla birlikte bu gruptan ayrılır. Memed, sıradan bir köy çocuğundan, zulmedenler için bir eşkıyaya, köylüler içinse bir kurtarıcıya dönüşür.

© Balıkesir Son Dakika